Тема: Oсадництво і давна орґанізация громадского жытя на Лемковині
Temat: Osadnictwo i dawna organizacja życia społecznego na Łemkowynie
W celu przybliżenia początków tego, co zostało udokumentowane historycznie jako organizacja życia społecznego na Łemkowynie, korzystamy tu z mocno tendencyjnej pod względem etniczno-politycznym książki Krystyny Pieradzkiej. Niezależnie od polonocentrycznej tendencyjności, dosyć typowej dla okresu międzywojennego, w którym książka została opublikowana, zawiera ona sporo materiału faktograficznego i próbę uchwycenia właśnie organizacyjno-społecznej struktury Łemkowyny. W załącznikach w postaci skanów zamieszczone są trzy rozdziały z książki K. Pieradzkiej Na szlakach Łemkowszczyzny. Pierwszy z nich (drugi w książce) dotyczy kolonizacji ziem łemkowskich i form własności, które się tu rozwinęły od średniowiecza. Drugi (czwarty w książce) poświęcony jest państwu muszyńskiemu, rządom biskupów krakowskich i konfliktom religijnym. Trzeci (piąty w książce) podkreśla znaczenie miast i miasteczek położonych na obrzeżach Łemkowyny dla rozwoju tego terytorium.